12 september 2019 Amsterdam
Ondergedompeld in het speelveld van water,
Deinend op de gedachte ‘wat als’,
Balancerend tussen actie-reactie-impact,
Zoekend naar de verhalende dimensies van verbinding, controle en identiteit.
Verslag: Susanne Vegter & Fotografie: Tim Buiting
Eén kleine beslissing kan soms leiden tot grote gevolgen.
#1
It’s Time to Play
De ochtend van 12 september leidt het Taskforce Fashion ~ Fashion After Flood Team van Amsterdam naar het hoofdkantoor van Waternet & Waterschap Amstel, Gooi & Vecht waar hydroloog Rob Tijsen de ontwerpers kennis laat maken met de diversiteit aan klimaatscenario’s van Amsterdam en omgeving. Dat het werk van een Waterschap Serious Business is, blijkt wel als de ontwerpers zelf de complexiteit en effecten van keuzes en handelen ervaren. Met een druk op de knop drijven impactvolle gevolgen op het gebied van politiek, landbouw, scheepvaart en natuurmonumenten naar boven en wordt de complexiteit van het ecosysteem van uiteenlopende maatschappelijke, politieke, economische en ecologische belangen en visies zichtbaar gemaakt.
De woorden van Rob laten bij de ontwerpers veel indruk achter en benadrukken hoe het werk van waterschappen alsmede samenwerking in onderling vertrouwen van cruciaal belang zijn voor een goed functionerend watersysteem, zeker met de (toekomstige) uitdaging van klimaatverandering.
‘Hoe graag we ook voor 100% willen vertrouwen op onze rekenmodellen, de natuur blijft onvoorspelbaar en oncontroleerbaar.’
Lidewij van Twillert: “De lezing van Rob Tijsen heeft mij enorm geboeid. Ik was meteen gefascineerd door hoe alle gemalen in Nederland op elkaar afgestemd moeten worden zodat iedereen droge voeten houdt. Wat een simpele oplossing lijkt, kan door politieke belangen een enorm complexe beslissing worden.”
Hoe kunnen we kleding als empowerment gebruiken in een (toekomstige) context waarin identiteit onder druk staat?
#2
Identity Crisis
In de middag baant de wereld van water zich naar de diepe dimensies van identiteit en de zoektocht naar verbondenheid en saamhorigheid. Een ontmoeting met cultureel antropoloog Marleen de Witte op de vluchtelingenboot ‘Gamela’ van Rederij Lampedusa onthult hoe kleding een veelheid aan verhalen over perceptie, zelfexpressie, herinnering, creativiteit en sociale interactie met zich mee kan dragen. Kleding geeft vorm aan onze emoties, persoonlijkheid en cultuur, en vice versa. Wat we dragen weerspiegelt en beschrijft hoe we onszelf en de wereld (willen) zien en hoe de wereld ons ziet.
Het gesprek resulteert in talrijke vragen: Hoe kan mode - naast een meer praktische functie als bescherming tegen de elementen - bijdragen aan sociale behoeften, aan de verbinding en (transformerende) verhouding van mens tot cultuur en maatschappij? Welke emoties en herinneringen kan kleding oproepen? Hoe kan mode mensen met de wereld om hen heen verbinden en wat is de aard van deze verbindingen? Tot wat voor een actie kan kleding aanzetten en op welke wijze?
Via kleding verhouden wij ons tot de wereld om ons heen. Maar wij geven die wereld er ook mee vorm. Daarin zit een enorm transformatief potentieel van mode.
— Cultureel Antropoloog Dr. Marleen de Witte
Als snel wordt duidelijk dat ontwerpers en antropologen iets belangrijks gemeen hebben: zij stellen het vanzelfsprekende aan de kaak met daaropvolgend de vraag ‘hoe kan het anders?’ Ontwerpers vanuit hun creatieve geest, hun scheppingsvermogen; antropologen vanuit hun affiniteit met ‘het vreemde’, met radicaal andere manieren waarop mensen de dingen doen en tegen de wereld aankijken. En dat dát meer dan ooit nodig is moge duidelijk zijn.
Hoe kunnen wij vanuit mode - als medium, als sociale en materiële praktijk, als change agent - de wereld vertalen, verbinden, vormgeven en veranderen?
#3
One for all, all for one
Wat we gemeen hebben, is dat we allemaal anders zijn, maar we hebben meer gemeen dan we op het eerste gezicht zien. Hoe kunnen we vanuit de kracht van mode verbondenheid en het behoud van (culturele) identiteit alsmede verandering en synergie tot stand brengen? Om op die vraag antwoord te kunnen geven, gaan de ontwerpers zichtbaar maken hoe diversiteit en identiteit verrijkt kan worden door voort te borduren op dat wat we gemeen hebben.
Startend bij Lidewij om vervolgens via Almamoun, Lisa en Gino bij Dewi te landen, geven de vijf ontwerpers elk vanuit een persoonlijke context hun ‘antwoord’ door om het als één verhaal samen te laten komen. Hoe zal de verhaallijn zowel visueel als in woord van ontwerper tot ontwerper vervormen, verrijken en veranderen? Wat wordt behouden en wat verandert?
Wordt vervolgd ….